#3 - AI & Eerbied
Waar sta je voor? Wat is nodig? Wat houdt stand? Daan was vorige week op het International Journalism Festival in Perugia en zag de urgentie van dit soort vragen voor individuen, bedrijven en kerken.
Het International Journalism Festival biedt op veel manieren een relevante kruisbestuiving met de missie van De Verspieders. Net als de kerk gaat in de journalistiek om waarheidszoekers die zich staande moeten houden in een wereld die versnelt en verduistert. Dat is belangrijk, maar kwetsbaar. Wat nodig is, is volgens mij (Daan) onderscheidingsvermogen, eigenzinnigheid en helderheid wie je bent. Wat me opviel is dat organisaties die hun waarden expliciet en helder formuleren (bijvoorbeeld het Deense Zetland) overeind blijven en daardoor hun publiek/deelnemers richting kunnen geven in een wereld die letterlijk overspoeld wordt door informatie en spannende ontwikkelingen.
Tussen sessies over o.a. AI, direct contact met je publiek, publieke waarden en trends door, ging ik samen met twee collega’s naar Assisi. Dat is op een half uurtje rijden van Perugia, waar de conferentie was. Dit is natuurlijk de plek van Franciscus van Assisi (1181-1226), de man van verbinding met de schepping, vrede & verzoening, eenvoud en geestelijke vernieuwing van de kerk door de navolging van Christus. Zo was ik bij zijn graf. Daar namen we even tijd om rustig te zitten. Dit was mijn uitzicht:
Twee Franciscaanse broeders vielen me op. Ze waren heel secuur bezig in deze crypte. Ze maakten alles voorzichtig schoon en ze knielden langdurig om te bidden. Het trof me. Je kunt je gek laten maken door alle ontwikkelingen. We moeten mee! We moeten veranderen! Maar dan is er ook het contrast, namelijk dit graf van een buitengewone man die 800 jaar geleden leefde en waar al eeuwen in alle rust God gezocht wordt.
In deze editie delen we allemaal een tip om verder te lezen, kijken of luisteren. En als Franciscaanse afsluiter: Vrede, en alle goeds!
Wij zijn De Verspieders. Toekomstverkenners naar hoe geloof en kerk zich op nieuwe, onverwachte manieren een weg banen door de tijd. Elke twee weken delen we een paar gedachten en tips. Veel leesplezier! Henk-Jan, Daan en Nelleke.
Tip van Henk-Jan - Heilige madeliefjes en leren verlangen…
In Nederland wordt er gelukkig gestaag meer eco-theologie bedreven, onder meer door David Onnekink aan de TUU. In dit artikel bespreekt hij een essay van Jan Martijn Abrahamse (CHE) over verlangen naar het heilige. Onnekink eindigt met een aanmoediging voor groene denkers om het begrip verlangen uit te werken. Dat deel ik van harte.
Ik (Henk-Jan) trek al jaren op met Micha Nederland, GroeneKerken en Just Enough. Bij deze organisaties daalt steeds meer het besef in dat we perspectief moeten bieden dat raakt aan hart en buik en niet slechts hoofd. Waar dat wel gebeurde zette vaak alarmisme of schuldgevoel de toon. Maar dat doet vaak meer kwaad dan goed, blijkt ook uit verschillend wetenschappelijk onderzoek.
Ik hoop daarom op een beweging waarin we meer vanuit een gevoeld verlangen gaan handelen. Een verlangen gericht op leven in harmonie met de gehele schepping, inclusief onszelf. In het artikel werd Chesterton aangehaald:
‘Het is mogelijk dat God elke ochtend zegt: ‘Doe het nog eens’ tegen de zon; en elke avond: ‘Doe het nog een keer’ naar de maan. Het is misschien niet de automatische noodzaak die ervoor zorgt dat alle madeliefjes hetzelfde zijn; het kan zijn dat God er nooit genoeg van heeft gekregen om ze te maken.’
God die bijna spelenderwijs madeliefjes blijft scheppen. Het klinkt wat zoetig wellicht en toch helpt het me anders te gaan leven, net als het interview met econoom Paul Schenderling deed in deze legendarische aflevering van de Ongelooflijke Podcast.
Wat mij betreft is dat nog maar een voorproefje en gaan we het denken van academici als David en Paul verbinden aan goede storytelling, zoals in de documentaire Forest Maker gebeurt. Dat is de taak van mediamakers, kunstenaars, profeten én predikanten, zodat door onze verbeeldingskracht we leren verlangen naar leven in harmonie met de schepping.
Tip van Daan - Ideologische Ongeletterdheid
Een thema dat mij opviel tijdens het journalistieke festival en waar we lang over doorgepraat hebben, is de ideologie achter de 'AI-Emperors', de techbazen van Silicon Valley. In deze video zie je een fragment van een van de panelgesprekken hierover. Wie je ziet Christopher Wylie, de Cambridge Analytica-klokkenluider. Een andere intrigerende stem was Karen Hao. Hun punt: de fundamenten van onze samenlevingen staan door bewuste strategie op het spel, net als menswaardigheid en de vrijheid van onze ziel. Pure hoogmoed. De Toren van Babel Revisited. Bekijk hier de hele talk van het panelgesprek. Hoogleraar Beatrice de Graaf zat zondag in het tv-programma Buitenhof. Ze had het over ‘geo-ideologische-ongeletterheid’. Interessant punt. Het is belangrijk op te snappen vanuit welke ideologische motieven mensen dingen doen, zeker als ze potentie hebben de mensheid te hervormen.
Terwijl we door Perugia liepen, kregen we een melding dat Kees van Ekris scriba is geworden van de Protestantse Kerk Nederland, de inhoudelijk leider van de kerk. Ik las zijn Acceptance Speech. Dit gedeelte trof me:
Als de discipelen in zwaar weer zijn gekomen, in een zee van chaosmachten, roepen ze Jezus wakker. Jezus is niet geïmponeerd door chaos. Hij blijkt macht te hebben. En als die macht zichtbaar wordt, stelt hij een kritische vraag aan de kerk. Waarom zijn jullie zo bangig? Heb je nog steeds geen geloof? Waarom geloof je niet? Waarom heb je geen moed tot geloof?
Tip van Nelleke - Zo help je nieuwe gelovigen wortelen & groeien
Het is overal (tenminste, in mijn bubbel): vorige week het nieuws dat in Engeland het aantal kerkgangers stijgt, met name GenZ’ers. En deze week de eerste resultaten van God in Nederland waaruit blijkt dat deze jonge generatie ook in Nederland geloviger is. Naast gejuich, klinken er ook sceptische stemmen. Bijvoorbeeld van studentenvoorganger Linsay Brown in het Nederlands Dagblad. Als ik eerlijk ben, herken ik dit soort gedachten. Geloven deze nieuwe gelovigen wel op de goede manier? Hoe stevig is hun geloof nou eigenlijk? Voor je het weet, ben je de nieuwe bekeerlingen langs de meetlat aan het leggen.
Oeps. Het is alsof je aan ontkiemende plantjes vraagt waarom ze niet hard genoeg groeien, verslappen of verkeerde/geen vrucht dragen in plaats van zorgen voor het goede zaad, vruchtbare grond, zonlicht en voedsel. Daarom deze week drie tips voor geestelijk leiders, christelijke opiniemakers en kerkgangers:
Zorg voor goede grond waar nieuwe gelovigen in kunnen wortelen. ‘Grace must be learned’, schrijft Jan Martijn Abrahamse in zijn lezenswaardige analyse over nieuwe bekeringen en de rol van de kerk. Nodig mensen uit om binnen een gemeenschap samen Jezus te leren volgen (en laat jezelf ook corrigeren). Tenslotte zijn we allemaal leerling.
Leef wat je gelooft. ‘The biggest challenge for the church (...) is to embody our faith in all of its radical forms,’ ontdekte Kevin Brown, de president van Asbury University, waar in 2023 een revival plaatsvond. Aan de vruchten kent men de boom.
Moed om jonge mensen vertrouwen te geven. Dit zei Kees van Ekris in zijn Acceptance Speech als scriba van de Protestantse Kerk. “Als er iets is waar jonge mensen naar snakken, in mijn ervaring, is: vertrouwen. Gewoon simpelweg van ze houden, ze op te zoeken, verantwoordelijkheid te geven, van ze te leren en ze te vormen.’
En verder…
Pleidooi voor ruige kinderbijbels van Beatrice de Graaf in de Nieuwe Koers. Vertel kinderen over kwaad en oordeel, juist omdat wij weten dat het kwaad een eind zal hebben.
Op 25 april wordt het onderzoek God in Nederland gepresenteerd op de VU in Amsterdam.
Een tip voor in de stille week. The Passion (mede-georganiseerd door de PKN) schuift dit jaar zangeres Eva Simons naar voren voor de rol van Maria. Simons besluit ter voorbereiding een Alpha Cursus te volgen en wordt dan zelf gegrepen door het geloof. Voor het eerst vertelt ze er uitgebreid over aan Move Community (video) en het Nederlands Dagblad.
Steeds meer mensen praten met ChatGTP op een vertrouwelijke manier. Als hun therapeut, misschien ook wel als een dominee…
Wij zijn De Verspieders. Toekomstverkenners naar hoe geloof en kerk zich op nieuwe, onverwachte manieren een weg banen door de tijd. Ondanks de druk op instituties en afnemende statistieken zien we hoe het geloof in Jezus Christus voortleeft. We laten ons inspireren over kerkmuren, landsgrenzen en on- en offline heen, terwijl we onze eigen ervaringen en traditie meenemen in onze duiding. Onze nieuwsbrief opent met een essay of een paar tips. Daarna volgen links naar events, podcasts, boeken, artikelen en video’s die ons recent opvielen.