#1 - Aangenaam! Wij zijn De Verspieders.

Dit is de eerste nieuwsbrief van De Verspieders, toekomstverkenners van geloof en kerk.

Wat gaan jullie doen?

Wij zijn toekomstverkenners naar hoe geloof en kerk zich op nieuwe, onverwachte manieren een weg banen door de tijd. Ondanks de druk op instituties en afnemende statistieken zien we hoe het geloof in Jezus Christus voortleeft. We laten ons inspireren over kerkmuren, landsgrenzen en on- en offline heen, terwijl we onze eigen ervaringen en traditie meenemen in onze duiding. Onze nieuwsbrief opent vaak met een essay. Daarna volgen links naar events, podcasts, boeken, artikelen en video’s die ons recent opvielen.

En wie zijn jullie dan?

Wij zijn Daan, Henk-Jan en Nelleke. Een voorstelrondje:

Nelleke Plomp houdt zich al ruim vijftien jaar bezig met jeugd en geloof. Eerst als jeugdwerker en jeugdwerkadviseur bij de Protestantse Kerk in Nederland, later specialiseerde ze zich als theoloog in jonge generaties en kerkdiensten. Ze was verantwoordelijk voor de kliederkerk-beweging in Nederland en deed onderzoek naar jongeren en preken. Ook werkte ze op het kenniscentrum van de Protestants Theologische Universiteit. Sinds kort is ze een nieuw avontuur gestart als mede-eigenaar van KiemPlaats, expertisecentrum kinderen, jongeren en geloof. Ze werkt hierbij samen met mensen uit de breedte van christelijke Nederland. Denk aan samen concepten ontwikkelen, lezingen geven en vrijwilligers en professionals toerusten. De liefde voor kerk en jonge generaties werd aangestoken in de PKN-gemeente waar ze nu nog steeds (of eigenlijk, weer) onderdeel van uitmaakt. Voor haar vijftigste wil ze van Rome naar Den Haag pelgrimeren. Ze heeft nog acht jaar om dat waar te maken.

Henk-Jan van Maanen is mede-oprichter van Mediahuis Living Image en van Move, een community voor twintigers. Hij is voorzitter van Micha Nederland en zit in de Raad van Advies van Credo, een nieuw Rooms-Katholiek platform voor jongeren. Zelf is hij na een lange kerkentocht weer terug op het oude nest: de Nieuwe Kerk (PKN) in Utrecht. Zijn passieproject is de Goed Beter Best Podcast die hij samen met een katholieke en evangelische vriend maakt. Voor zijn werk spreekt hij met kerkleiders, mediamakers, jongeren, kerkpioniers en influencers uit de breedte van de kerk. Zijn missie: zichtbaar maken wat God doet in deze wereld. Als ontdekkingsreiziger in hart en nieren loopt ie zich nog wel eens voorbij. Dankzij de Verspieders krijgen alle impressies en gedachten uit werk, kerk en leven nu eindelijk een zinnig plekje.

Daan Molenaar werkt bij de Evangelische Omroep als conceptontwikkelaar en eindredacteur. Hij bedenkt graag en zet graag nieuwe dingen in beweging. Hij bedenkt televisieprogramma’s en is o.a. de bedenker en eindredacteur en spin in het web bij de Eerst dit familie, een community van verwante geloofspodcasts (Eerst dit, Moderne Profeten, Dit is de Bijbel, Eerst dit voor kids, Avondgebed (ook ‘voorganger daarin’), De Leerlingen (en binnenkort ook een podcast rondom geloofsopvoeding). Ook is hij eindredacteur van Life Rules, ook al een community voor twintigers rondom het motto ‘Niet geleefd worden maar Leven’. Samen met Joram Kaat schreef hij het boek met gelijknamige titel. Dat komt in mei 2025 uit. Ook is hij de auteur van de podcast en het boek De Leerlingen. Hij is betrokken bij een PKN-gemeente, de Hervormde Gemeente Loosdrecht.

Tip van Daan: voorbij het grote ik

De laatste jaren is er een soort opwekking gaande onder mensen die zich New Ager noemen. New Age is geen georganiseerde religie, maar eerder een verzamelnaam voor verschillende spirituele ideeën en praktijken. New Agers richten zich op persoonlijke groei, bewustwording en een holistische kijk op het leven. Op Instagram kwam ik een video tegen van ene Kara Seymour. Ze is tot geloof gekomen en ze vertelt heel kernachtig over het verschil tussen New Age en het geloof in Jezus Christus. Wat ik zo boeiend vind aan deze groep mensen, is dat zij heel puur vertellen waar iedereen in feite tegenaan loopt, namelijk dat het leven zonder God een leegte geeft die door niets in de wereld te vullen is. Het is een bodemloze put en het zoeken naar vulling ervan is buitengewoon vermoeiend. Alles gaat in New Age om onszelf, zegt ze, maar dan wel met een glanzend cadeaupapier eromheen. “We kijken naar binnen, dieper en dieper. Het kost steeds meer tijd, meer energie, meer geld. Van die onderwijzer, naar die methode. Ik moet dit, ik moet dat.” Een van de dingen die Seymour zo waardeert aan de overgave en gehoorzaamheid aan Christus - hoe moeilijk ook - is de ‘simplicity’.

Tip van Nelleke: oefen je kameleon-skills

Afgelopen week noemde een vriend mij een kameleon. Ik beweeg me namelijk graag in verschillende bubbels. Mensen die liefhebben, graag mooie dingen maken of vertellen en met interesse kunnen luisteren, vind je namelijk overal. Bij Gereformeerde Bonds-broeders, een links activistisch kunstenaarscollectief, de Haagse buurvrouw en vrijzinnige babyboomers. Juist in de veelkleurigheid van mensen wordt de lengte, hoogte, diepte en breedte van Gods liefde weerspiegeld. Ik vind de kameleon-metafoor dus wel mooi. Aansluiten bij je omgeving, zonder je eigen vorm en karakter te verliezen. Een voorbeeld hierin is Elizabeth Oldfield, host van The Sacred en schrijver van het boek Fully Alive. Zij kiest heel bewust om naar een zo breed mogelijk palet van stemmen te luisteren. Ze wil de diepe waarden die mensen drijven begrijpen, juist van de mensen met wie je het niet eens bent. ‘What does it mean to stay in the discomfort of that and seek to understand rather than attack?’ Ik vind dat zo inspirerend. En ingewikkeld tegelijkertijd. Hoe kleur je mee, zonder je vorm te verliezen? Het is echt een kunst om je eigen hart en stem niet kwijt te raken. Om onrecht en haat te durven benoemen, maar ook echt te luisteren en te durven zeggen: ik weet het ook niet precies.

Tip van Henk-Jan: heilig luisteren!

In mijn podcast Goed Beter Best mag ik heel veel praten, maar gelukkig nog meer luisteren. En door dat goed te doen ontstaat er soms een heilig - apart gezet - moment van verbinding met God en elkaar. Heilig luisteren is ook het thema van socioloog Josh Packard. Ik hoorde Josh spreken toen ik vorig jaar op een katholieke conferentie in Sarajevo was over jongeren en digitale vorming, georganiseerd door het Vaticaan en Porticus. Packard’s key note is hier helemaal terug te zien. De samenvatting: in een wereld waarin het vertrouwen in instituties (zeker in de kerk) rap is afgenomen hebben we nieuwe strategieën nodig om vertrouwen te winnen van jonge mensen. Uit het dataonderzoek van Packard blijkt dat luisteren de sleutel daartoe is. De behoefte aan goede luisteraars is enorm, blijkt wel uit de golf van coaches die ons land de laatste jaren overspoeld. Ik droom samen met Packard van een kerk die structureel oploopt met (jonge) mensen in hun zoektocht naar het goede leven. Luisterend, begeleidend. Hoe je dat ook strategisch en structureel doet (door nieuwe bedieningen?) zoekt Packard momenteel uit. Je kunt hem volgen via zijn nieuwsbrief Future of Faith.

Ook boeiend

• Intens, dichtbij en prachtig. De Dood van de Zoon brengt de laatste uren van Jezus, dichtbij op muziek van onder anderen Damien Rice, Daniel Lanois, Low en Sufjan Stevens. Laat je meenemen in een vertelling over angst, verraad en woede - maar ook in geloof, hoop en liefde. Te zien in verschillende kerken in de weken voor Pasen.

• Luister en kijk naar het nieuwe seizoen van Goed Beter Best (met Henk-Jan). De komende tijd schuiven verschillende tot geloof gekomen influencers aan, onder wie de Vlaamse Laurentine van Landeghem die ook lange tijd haar heil zocht in New Age voordat ze werd gegrepen door Jezus

• Theologische diepgang ontdekken in mooie films. Wie hiervan aangaat heeft geluk! Er is namelijk een heusche Theologische Filmclub gestart door Tabitha van Krimpen, Rob Compaijen en Floris Petersen. De eerste sessie is op 26 maart aan de Theologische Universiteit Utrecht.

• Gen-Z en zingeving is een hot topic. Deze analyse en het pleidooi van Sofi Van Ussel, directeur van jongerennetwerk Kamino voor gemeenschappen waar jongeren gedragen worden, slaat de spijker op z’n kop. Het motiveert mij (Nelleke) om me in te zetten voor sterke geloofsgemeenschappen waar kinderen en jongeren kunnen wortelen. Jou ook? Kom dan op donderdag 15 mei naar het startsymposium van KiemPlaats in Westbroek.

• Ben je of ken je een christelijke twintiger? Op woensdagavond 14 mei organiseert Life Rules (samenwerking EO en CHE) een boeklancering van het boek Niet geleefd worden maar leven van Joram Kaat en Daan Molenaar. Hierin worden de uitdagingen en de leefwereld van moderne twintigers verbonden met Bijbel en theologie. Ik van WC-eend (Daan) raad het aan. Nee, serieus, het is echt een heel interessant boek geworden. Vernieuwend, durf ik wel te zeggen. De boeklancering is in de vorm van een ‘silent reading party’. Lekker lezen, mooie muziek, offline-zijn en een prachtige locatie: de Jacobikerk in Utrecht. Houd de kanalen van Life Rules in de gaten voor meer informatie.

Over de afbeelding in deze nieuwsbrief

We vroegen ChatGTP: maak een afbeelding van De Verspieders in deze en deze stijl. Daar kwam die gele afbeelding uit. Die zullen we blijven gebruiken. Het heeft iets fascinerends: je vraagt een programma om iets te maken en een paar seconden later komt er iets kant en klaars uit. Deze ontwikkeling zet werk, creativiteit en sociaal leven steeds meer op z’n kop. En tegelijk, als je naar de afbeelding kijkt, zie je allemaal onvolkomenheden. Dat laten ze we zo. Technologie is ook maar beperkt.

Tot de volgende!